Бэлэг

       Төрсөн өдрийн бэлэг. Надад бэлэглэсэн юм чинь минийх л гэсэн үг, яадаг юм гэж бодоод тавьчихлаа. Баярлалаа Энбос найз аа, хүн бүрт олдохгүй том бэлэг шүү!
       Эдгээр шүлгүүд нь Хятадын алдарт яруу найрагч, зохиолч Шю Жимо /徐志摩1897-1931/ -н шүлгүүд бөгөөд уг хүн нь Америк, Англид суралцаж төгссөн, өндөр боловсролтой, тухайн үеийнхээ уран зохиолын ертөнцийн томоохон төлөөлөгчдийн нэг юм. Энэ том хүний сайхан бүтээлүүдээс найз Энбосынхоо орчуулснаар энэ удаад орууллаа.  
       ПС: Яана аа, өөрөө нэг юм хийх юмсаан.

Гэнэт...

Тэнгэрийн уудамд хөвөх үүл би,
Долгилох зүрхэнд чинь хааяахан тусмуй –
Тээнэгэлзэн гайхах хэрэггүй ээ,
Догдлон баярлах ч хэрэггүй –
Эргэх агшинд л хөлийн минь сүүдэр
Эгнэгт арилан замхрах вий.

Чи бид түнэр шөнийн далайд учирсан билээ
Чиг зүг минь тусдаа, чинийх ч, минийх ч.
Уусан нэгдэх агшинд туссан гэрлийн гялбааг
Ухаан бодолдоо чи тогтоож авсан бол сайн,
Урсган гээж орхисон бол, бүр ч илүү сайн!

Хавар 春

Нэгэн найзынхаа санал болгосны дагуу Жу Зи Чинг (朱自清)-ийн уг өгүүллэгийг орчууллаа. Муу блогоо тун чиг саналаа даа.

 Хавар 春

Хүсэн хүлээсэн дорнын салхи үлээж, хаврын алхаа наашиллаа.

Бүхий л зүйлс дөнгөж сэрж буй мэт, баясгалантайгаар нүдээ нээлээ. Уул тодорч, ус долгилон, нар улаа бутарч эхлэв.

Бяцхан өвс нууцханаар газраас цухуйна. Булбарайхан, ногоохон өвс. Хүрээн доторхыг, уудам талыг дүүргэнэ. Суумаар, хэвтмээр, хоёр гурав өнхөрчихмөөр, бөмбөг хэд өшиглөчихмөөр, уралдаж гүймээр, нуугдаж тогломоор.

Тоорын модод, гүйлсний модод, лийрийн модод чи надад, би чамд найр тавихгүй гэсэн шиг цэцгээ дэлгэн уралдана. Гал шиг улаан, үүрийн туяа шиг ягаан, цас шиг цагаан. Цэцэгс нь анхилуун үнэртэй. Нүдээ анихад модод тоор, гүйлс, лийрээр дүүрсэн мэт санагдана. Цэцэгсийн доогуур дээгүүр түм буман ажилч зөгий дүнгэнэн нисэж, том жижиг эрвээхэйнүүд эргэлдэн наадна. Янз бүрийн, нэртэй нэргүй цэцэгс газраар нэг, өвсөн дунд олон нүднүүд, одод тархан унасан мэт. Бүр анивчиж ирмэнэ гээч.

Яаруу Давчуу Цаг Хугацаа 匆匆

Хятад хэл сурч байсан хүмүүс хятадын алдарт яруу найрагч, зохиолч Жу Зи Чингийн (朱自清1898-1948) уг зохиолыг андахгүй сайн мэдэх байх аа, орчуулж байсан ч хүн цөөнгүй байдаг байх. Энэ удаад уншаад өнгөрөх биш орчуулаад өнгөрөх гэж хичээлээ. 

Яаруу Давчуу Цаг Хугацаа

    Хараацай шувуу нүүдэллэн явсан ч харьж ирэх цаг бий. Улиас модод хатаж гандсан ч ногоорч дэлгэрэх үе гэж бий. Тоорын цэцэг хагдарсан ч цэцэглэх мөч бас л бий. Ухаалаг чи минь хэлээд өгөөч, бидний өдрүүд яагаад харин эргэн ирдэггүй юм бэ? Хэн нэг нь хулгайлаад явчихдаг юм уу? Тэр нь хэн юм бэ? Хаана нуучихдаг юм бол? Эсвэл өөрсдөө зугтаад явчихдаг юм болов уу? Тийм бол одоо хаана явж байгаа бол?

    Бидэнд хичнээн урт хугацаа өгсөн байдгийг мэдэхгүй юм. Гэхдээ гар маань бага багаар хоосорсоор л байна. Чимээгүйхэн дотроо бодож үзтэл найман мянга гаруй өдөр гараас минь урсаад явчихсан байх аж. Яг л дуслын зүүнээс далай руу нэг дусал орчих шиг миний өдрүүд цагийн урсгал дунд ямар ч чимээ аниргүй, бас дүрс сүүдэргүй дусалж одсоор. Нулимс өөрийн эрхгүй асгарна.

Авьяастны Мөрөөдөл 天才夢

        Би их сонин эмэгтэй. Хар багаасаа л төрөлхийн авьяастай гэж хэлэгдсээр авьяасаа хөгжүүлэхээс өөр зорилгогүй болсон нэгэн. Харин хүүхэд насны сүрхий мөрөөдөл бага багаар бөхөхийн хэрээр би өөрийгөө авьяастан болох мөрөөдлөөс өөр юу ч үгүйгээ мэдсэн юм. Надад байгаа зүйл бол ерөөсөө л авьяастны бөөн этгээд гажууд сул талууд. Хүмүүс Regis Wargnier-ийн солиорлыг уучлах байх л даа, харин намайг бол уучлахгүй байх.

Буурал Үс 白髮

Гуо Мо Руо (郭沫若 1892-1978) бол хятадын орчин үеийн алдарт зохиолч, яруу найрагч төдийгүй нэртэй археологич, философич, эртний уран зохиол судлаач, түүх судлаач, хувьсгалч, нийгмийн зүтгэлтэн хүн юм. Түүнчлэн тэрээр хятадын шинэ шүлгийн үндэслэгч, Лү Шүнийг залгамжлан соёлын хувьсгалыг манлайлагч гэж нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн  соёлын зүтгэлтэн билээ.Энэ удаад түүний богино хэмжээний өгүүллэгээс нэгийг орчууллаа.

     Он удаан жил сэтгэлдээ хадгалж явсан шүлгийн үгс өнөөдөр үүр цүүрээр оргилон ундрах чинь.

     Чи залуухан, зав залуугаараа, алс нутгийн бүсгүй. Чиний нэрийг би огт мэдэхгүй, тиймээс чамайгаа “чи” л гэж дуудаж байгааг минь өршөөгөөрэй.

Бяцхан Хулганы Эрэл Хайгуул

Нэг ийм хөөрхөн үлгэр олж уншлаа. Тэгээд орчуулчихлаа. Хүн болгон давуу болоод сул талтай. Давуу талаа хүнээс биш өөрөөсөө олж хар аа гэсэн санааг хулганы эрлээр хөөрхөн тайлбарлачихсан нь таалагдсан юм.

Бяцхан Хулганы Эрэл Хайгуул

Нэгэн хулгана өөрийгөө хэтэрхий өчүүхэн жижиг гэж бодон, үргэлж дэлхий дээрх хамгийн том зүйлийг эрж олохыг хүсдэг байжээ. Тэгээд толгойгоо өргөн юу ер нь том юм бол оо? Юу хамгаас том юм бол оо гэж бодож суугаад: “Миний амьдрал тэнгэрийн доорх үнэн мөнийг олохын төлөө байдаг. Харин тэнгэр юунаас ч айдаггүй, тэр үнэхээр өргөн уудам, 4 зүг 8 зохисыг өөрийн доор багтааж чаддаг” гэж бодоод, тэнгэр дээр очоод: “Тэнгэр ээ, чи юунаас ч айдаггүй, би ийм өчүүхэн жижигхэн, чи надад хүч зоригоосоо өгөөч” гэхэд,

Тэнгэр хэлсэн нь: “Надад ч бас айдаг зүйл бий, би үүлнээс айдаг. Үүл тэнгэрийг бүрхэж нарыг халхалж чаддаг, нар бид хоёр түүнийг яаж ч чаддаггүй” гэв.

Нөхөрлөл

За завгүй завгүй гээд яваад байсан чинь их удаан дуртай ажлаа хийгээгүй хаячихсан байна.  Би ч олон сайхан найзтай л даа: зааж зөвлөдөг, эрхэлж тунирхдаг, тайвшруулж тайтгаруулдаг, уурлуулж бухимдуулдаг, учирлаж ойлгуулдаг, баярлуулж баясгадаг,  ГОВЬ АЛТАЙН ЗАМЫН ГОЛООР АЛХАХ ДУРТАЙ гээд л, тэдэндээ зориулчихъя. Бүгдэнд нь байгаагаар нь л хайртай шүү. За тэгээд Зөнч маань бидний харилцааны талаар ийн хөөрч байна:

Нөхөрлөл

Нэгэн залуу гарч ирэн бидэнд нөхөрлөлийн тухай ярьж өгөөч гэв.

Тэр хэлсэн нь:

Чиний найз чамд хэрэгтэй зүйлсийн чинь хариулт.

Тэр чиний тариан талбай, чи хайр өвөртлөн үр суулган, хайраа өвөртөлсөөр ургацаа хураана.

Тэр мөн чиний зоогийн ширээ, задгай зуух.

Чи өлсөхөөрөө түүнийг эрж, тайвшрахын төлөө түүнийг хайдаг.

Найз чинь шууд шулуулхнаар сэтгэлийн үгээ хэлэх үед, чи сэтгэл доторх “Үгүй”-ээсээ бүү ай, сэтгэлийн гүн дэх “Тийм”-ийгээ бүү дарж нуу.